MUZEUM TEATRALNE - ZBIORY
HISTORIA MUZEUM TEATRALNEGO
Muzeum Teatralne, pierwsze i jedyne o zasięgu ogólnopolskim, zostało założone w 1957 r. z inicjatywy Arnolda Szyfmana i było ukoronowaniem wieloletnich działań i apeli luminarzy kultury - pisarzy, uczonych, a przede wszystkim ludzi sceny. Geneza Muzeum sięga przełomu stuleci. Już wówczas bowiem w 1902 r. zorganizowano w salach ratusza warszawskiego pierwszą wielką wystawę pamiątek teatralnych liczącą ok. 2 tys. eksponatów. W początkowym okresie Muzeum funkcjonowało jako Oddział Teatralny Muzeum Historycznego m. st. Warszawy. Zespołem kierował wówczas prof. Eugeniusz Szwankowski. W 1965 r. Muzeum rozpoczyna swą działalność w nowej siedzibie, w odbudowanym gmachu Teatru Wielkiego, przechodząc jednocześnie pod administrację Teatru. Wystawa inaugurująca powiązana została z obchodami 200-lecia Sceny Narodowej. O ile w pierwszym okresie położono nacisk na gromadzenie i naukowe opracowywanie zbiorów, a także na inwentaryzację ocalałych ze zniszczeń wojennych teatraliów, to w drugim okresie rozwinięto przede wszystkim działalność wystawienniczą, nie zaniedbując prac naukowych. Muzeum stało się wkrótce jednym z najważniejszych ośrodków teatrologicznych w kraju, prowadzącym jednocześnie regularną działalność wystawienniczą i popularyzatorską, ciągle powiększającym zbiory drogą zakupów, darów, przekazów i depozytów.
ZBIORY
Zbiory Muzeum dzielą się na dwie podstawowe grupy: muzealia (dzieła sztuki) i dokumentacja teatralna. Łącznie liczą ok. 200 tys. obiektów. Zapisane w księgach inwentarzowych wg kategorii muzealiów, a także w księgach akcesji i depozytów, ilustrują niemal wszystkie okresy historii sceny polskiej od XVIII w. do czasów współczesnych. Warto tu wymienić kilkanaście cennych zespołów związanych z nazwiskami słynnych artystów opery (Adam Didur, Jan Kiepura, Edward i Jan Reszkowie, Wanda Wermińska), dramatu (Wojciech Bogusławski, Maria Dulęba, Bolesław i Jerzy Leszczyńscy, Tadeusz Łomnicki, Helena Modrzejewska, Juliusz Osterwa, Wincenty Rapacki, Leon Schiller, Alojzy Żółkowski), baletu (Michał Kulesza, Feliks Parnell, Wojciech Wiesiołłowski), kabaretu literackiego (Marian Hemar), scenografów (Wincenty Drabik, Jan Kosiński, Andrzej i Zbigniew Pronaszkowie, Teresa Roszkowska), zasłużonych dyrektorów itp. Zbiory obejmują malarstwo, rzeźbę, grafikę, rysunek, ogromny zespół fotografii, scenografię (projekty, makiety, kostiumy, rekwizyty) oraz dokumenty, korespondencję artystów, rękopisy, starodruki, afisze, plakaty, programy i pamiątki teatralne, jak również niezwykle cenną bibliotekę egzemplarzy teatralnych, nut i płyt.
***
Muzeum Teatralne usytuowane jest w zachodnim skrzydle Teatru Wielkiego - Opery Narodowej w historycznych Salach Redutowych. Ma osobne wejście dla interesantów i zwiedzających od ulicy Wierzbowej.
Kierownik Muzeum: Monika Chudzikowska
Telefon: (22) 69-20-756, 69-20-211
fax: (22) 826-04-23, 826-50-12
e-mail: muzeum@teatrwielki.pl
ZASOBY ARCHIWALNE MUZEUM TEATRALNEGO
Muzeum Teatralne gromadzi dokumentację i świadectwa życia teatralnego w Polsce (a także poza Polską), począwszy od czasów najdawniejszych (np. rękopiśmienne programy i afisze teatralne z XVII i XVIII w.) do czasów współczesnych.
Archiwa obejmują następujące działy (według kategorii archiwaliów):
– rękopisy i dokumenty
– fotografie, negatywy i albumy z fotografiami
– afisze
– programy
– projekty scenograficzne (w tekach według autorów)
– płyty analogowe, taśmy magnetofonowe
– wycinki prasowe
– nuty
– egzemplarze teatralne (rękopisy i maszynopisy).
Ponadto zbiory obejmują archiwa tematyczne:
– archiwum Leona Schillera
– archiwum Teatru Polskiego w Warszawie
– archiwum operowe Józefa Grubowskiego
– archiwum Tadeusza Łomnickiego
oraz archiwa włączone w zbiory działowe, jak np. archiwum Juliusza Osterwy, Mariana Hemara, Jacka Woszczerowicza i inne.
Biblioteka Muzeum Teatralnego obejmuje obszerny księgozbiór o tematyce teatralnej (od XVIII w. do wydawnictw najnowszych) oraz czasopisma teatralne dawne i nowe.
Zasady udostępniania:
Interesanci mogą korzystać ze zbiorów Muzeum Teatralnego na miejscu (wskazane wcześniejsze telefoniczne umówienie wizyty, z uwagi na ograniczeną liczbę miejsc) i mają do dyspozycji katalogi kartotekowe.
Do celów komercyjnych materiały udostępniane są odpłatnie, według zatwierdzonego cennika.
Wypożyczenia muzealiów mają miejsce wyłącznie na wystawy i są dokonywane w oparciu o protokół wypożyczenia.
Muzeum Teatralne nie posiada pracowni fotograficznej ani reprograficznej.
Godziny otwarcia dla interesantów: od wtorku do piątku: 10.00 – 14.00
Telefony:
(22) 69 20 211 (sekretariat)
(22) 69 20 262 (działy: fotografie, dokumenty, afisze, programy)
(22) 69 20 224 (biblioteka, projekty scenograficzne)
fax: (22) 69 20 756,
e-mail: muzeum@teatrwielki.pl oraz muzeum2@teatrwielki.pl